In Berlijn had op 28 oktober een nieuwe Duitse politieke partij, Die Freiheit (De Vrijheid), zijn constituerende vergadering. Ik was op dat moment in Berlijn, dus zijn leider nodigde mij uit om als enige niet-lid van de opkomende partij getuige te zijn en verslag uit te brengen over zijn oprichting.
de voorzitter van Freiheit, Rene Stadtkewitz, wordt tijdens de stichting van de partij geflankeerd door andere partijleiders. |
De wettelijke verplichtingen om in Duitsland een politieke partij te registreren namen bijna alle tijd in beslag: aanwezigheden werden genoteerd, stemmen geteld, organisatorische procedures uitgelegd, stappen om de Berlijnse verkiezingen in september 2011 te betwisten werden opgesomd, en de officieren werden verkozen, onder wie de voorzitter, Rene Stadtkewitz, 45. Met zijn Oost-Duitse achtergrond was hij lid van het Berlijnse parlement, behorend tot de regerende conservatieve CDU, totdat hij een maand geleden uit de partij werd gezet omdat hij publiekelijk de Nederlandse politicus Geert Wilders wilde ontvangen.
Voor mij was voornamelijk zijn mondelinge samenvatting van het partijbeleid en het 71-pagina's tellende Grundsatzprogramm ("Basic Program") van belang, waarin in detail de standpunten van de partij wordt beschreven. Stadtkewitz legde de noodzaak van een nieuwe Duitse partij uit op grond van het feit dat "De gevestigde partijen helaas nog niet klaar zijn om een duidelijk standpunt in te nemen, en in plaats daarvan de mensen met hun zorgen in de kou laten staan". Het programma overdrijft niet met woorden, maar denkt ook niet klein. De openingszin verklaart dat "de westerse beschaving, al eeuwenlang een wereldleider, met een existentiële crisis wordt geconfronteerd".
De nieuwe partij, wier slogan "de partij voor meer vrijheid en democratie" is, spreekt openhartig over de islam, het islamisme, de islamitische wet, en de islamisering. Te beginnen met het inzicht dat "de islam niet alleen een religie, maar ook een politieke ideologie met een eigen juridisch systeem is", dringt de partij aan op het onderzoeken van imams, moskeeën en islamitische scholen, op een doorlichting van islamitische organisaties om hun compatibiliteit met de Duitse wetten te verifiëren, en ze veroordeelt het streven naar een parallelle juridische structuur op basis van de sharia. De analyse concludeert krachtig: "We verzetten ons met al onze kracht tegen de islamisering van ons land".
Freiheit geeft robuuste steun aan Israël en noemt het "de enige democratische staat in het Midden-Oosten. Het is dus de voorpost van de westerse wereld in het Arabische theater. Alle democratische landen moeten er alles aan doen opdat Israël in vrije zelfbeschikking en veiligheid kan leven. Wij verbinden ons expliciet aan het bestaansrecht van Israël, dat nooit ter discussie kan staan."
Hoewel deze passages zeer duidelijk zijn, evenals de afwijzing van de Turkse toetreding tot de Europese Unie, omvatten ze slechts 2 procent van het Basic Program, dat over het algemeen traditionele westerse waarden en het beleid toepast op het Duitse politieke leven. De onderwerpen zijn het Duitse volk, directe democratie, het gezin, het onderwijs, het werk, de economie, energie, het milieu, gezondheid, enzovoort. Het aanbieden van een breed platform is een verstandige keuze: het anti-islamiseringsprogramma kan worden ingepast in een breed scala van beleidsdomeinen.
Ondanks dit alles benadrukte de pers - uiteraard - de positie ten opzichte van de islam, en beschreef ze de partij als een enge "anti-islam partij".
De oprichting van Freiheit werpt twee opmerkingen op:
Terwijl de partij in een patroon van opkomende Europese partijen die zich in hun missie op de islam richten past, verschilt ze van de anderen door haar bredere visie. Waar de PVV van Wilders bijna elk maatschappelijk probleem aan de islam wijt, heeft Freiheit, in aanvulling op het "met al onze kracht de islamisering van ons land" tegengaan, vele andere onderwerpen op de agenda.
Ten tweede staat Duitsland wat betreft een partij die opkomt tegen de islamisering, opvallend achter vergeleken met de meeste Europese landen met een grote moslimbevolking. Niet dat men het er niet genoeg heeft geprobeerd, maar eerdere pogingen verwaterden steeds. Eind 2010 is een gunstig moment om dergelijke partij te starten, gezien de enorme controverse in Duitsland omtrent het boek van Thilo Sarrazin, gevolgd door bondskanselier Angela Merkel die aankondigde dat het multiculturalisme heeft "gefaald". Er is duidelijk iets aan het veranderen.
De Freiheit-partij is opgevat als een mainstream, ernstige en constructieve inspanning om een uiterst complex en langetermijnprobleem te kunnen aanpakken. Als het lukt, kan het de politiek in het invloedrijkste land van Europa veranderen.