Omdat ik iemand ben die ten zeerste waardeert wat de westerse beschaving, ondanks al haar gebreken, heeft bereikt, heb ik het lastig met de vijandigheid van vele westerlingen ten opzichte van hun manier van leven. De democratie, vrije markten en de rechtsstaat hebben gezorgd voor een ongekende stabiliteit, welvaart en fatsoen. Maar hoe komt het dan dat zo veel mensen dit niet inzien?
Hoe komt het bijvoorbeeld dat de Verenigde Staten, die zo'n grote voorstanders van menselijk welzijn zijn, tot zo veel vijandigheid inspireren? En hoe komt het dat het kleine Israël - het symbool van een voortdurend onderdrukt volk - zo'n hartstochtelijke haat opwekt die ervoor zorgt dat voor de rest fatsoenlijke mensen, ernaar verlangen deze staat te vernietigen?
 Yoram Hazony van het Shalem Center, Jeruzalem. |
Hij begint met het begrip "paradigmaverschuiving" ("paradigma shift"), ontwikkeld door Thomas Kuhn in zijn studie van 1962: The Structure of Scientific Revolutions. Dit invloedrijke concept houdt in dat wetenschappers hun vak zien binnen een specifiek kader, een "paradigma". Paradigma's zijn kaders die de grondslag vormen voor een goed begrip van de werkelijkheid. Feiten die niet passen in het paradigma worden over het hoofd gezien of genegeerd. Kuhn geeft een overzicht van de geschiedenis van de wetenschap en laat zien hoe, in een reeks van wetenschappelijke revoluties, paradigma's werden verschoven, van Aristoteles tot Newton tot de natuurkunde van Einstein.
Paradigma's bieden ook kaders aan de politiek, en Hazony past deze theorie toe op de delegitimatie van Israël in het Westen. De opvattingen over Israël zijn al tientallen jaren aan het verslechteren, zo betoogt hij, "niet als gevolg van bepaalde feiten, maar omdat het paradigma waardoor opgeleide westerlingen naar Israël kijken, is verschoven". Het formuleren van antwoorden op de demonisering van Israël met behulp van weerleggende feiten – bijvoorbeeld over de militaire moraal van Israël of haar medische doorbraken – "zal geen wezenlijke invloed hebben op het totaalbeeld van Israël bij opgeleide mensen in het Westen". In plaats daarvan moet het recentste paradigma herkend en bestreden worden.
Het nu vervagende paradigma ziet natiestaten als legitiem en positief, en als een middel om volkeren te beschermen en hen toe te laten te floreren. Het verdrag van Westfalen (1648) was het sleutelmoment waarop de soevereiniteit van naties werd erkend. John Stuart Mill en Woodrow Wilson gaven het ideaal van de natiestaat wereldwijd weerklank.
Dat paradigma is echter "zo goed als ingestort", stelt Hazony. De natiestaat spreekt niet meer aan, omdat veel intellectuelen en politieke figuren in Europa het zien "als een bron van onschatbaar kwaad", een standpunt dat zich snel verspreidt.
 De Duitse filosoof Immanuel Kant leefde tussen 1724 en 1804. |
Joden en de Holocaust spelen een vreemde centrale rol in de paradigmaverschuiving van natiestaat tot multinationale staat. De duizendjarige vervolging van de Joden, die culmineerde in de nazigenocide, gaf Israël volgens het oude paradigma een speciaal doel en legitimiteit. Vanuit het perspectief van het nieuwe paradigma echter, staat de Holocaust voor de excessen van een natiestaat, de Duitse natiestaat die gek is geworden.
Volgens het oude natiestaat-paradigma was de les van Auschwitz: "Nooit meer", wat betekent dat een sterk Israël nodig was om Joden te beschermen. Het nieuwe paradigma leidt tot een heel ander "Nooit meer", een die benadrukt dat geen enkele regering de middelen mag hebben die het potentieel hebben om naziwandaden uit te voeren. Volgens dat paradigma is Israël niet het antwoord op Auschwitz; het antwoord is de Europese Unie. Het feit dat het "Nooit meer" van vroeger Israëliërs inspireert om het meest onbeschaamde beleid van zelfverdediging van de westerse wereld te volgen, maakt hun acties bijzonder schokkende in de ogen van de aanhangers van het nieuwe paradigma.
Uiteraard is het fout om de naziwandaden toe te schrijven aan de natiestaat. De nazi's wilden natiestaten elimineren. Net zoals Kant droomden zij van een universele staat. Aanhangers van het nieuwe paradigma draaien de geschiedenis om.
Israëliërs zijn zelf ook niet immuun voor het nieuwe paradigma, zoals het geval van Avraham Burg uitwijst. Als voormalig voorzitter van het parlement van Israël en kandidaat voor het premierschap, stapte hij over naar het nieuwe paradigma en schreef hij een boek over de erfenis van de Holocaust, dat Israël vergelijkt met nazi-Duitsland. Hij wil nu dat Israëliërs Israël opgeven, als verdediger van het Joodse volk. Niemand, zoals dit trieste voorbeeld van Burg aantoont, is immuun voor de ziekte van het nieuwe paradigma.
Het essay van Hazony biedt geen antwoorden, maar in een brief aan mij schetste hij drie gebieden die zouden moeten worden aangepakt: het bewust maken van mensen van het bestaan van de nieuwe paradigma's, het vinden van anomalieën om ze te ontzenuwen, en de revitalisering van het oude paradigma door het te updaten.
Zijn inzichten zijn diepgaand en zijn advies is actueel.
Update 17 augustus 2010: (1) Het afgelopen decennium heb ik wel meer geschreven over het mysterie van Links, en dit in verband met uiteenlopende onderwerpen zoals de structurele verschillen tussen de Verenigde Staten en Europa, slechte Atlantische betrekkingen, tegengestelde Europese en Amerikaanse "supersystemen", het grote Europese schuldgevoel, de angst voor een mythologisch "Empire", het hersenbrekende fenomeen van het liberale fascisme, de liefde voor internationale instellingen, de erfenis van de Eerste Wereldoorlog, de gevolgen van de moord op president Kennedy, en de negatieve gevolgen van de university press-publicaties. Ik heb ook een enorm aantal analyses gepubliceerd over de liefde van links voor het islamisme.
(2) Merk op dat het nieuwe paradigma uitsluitend van toepassing is op westerse staten. Syrië en Iran, om twee prominente voorbeelden te geven, krijgen een vrijgeleide; voor hen is het oké als ze op de meest agressieve manier nationale belangen verdedigen, zonder dat Links daar aanstoot aan neemt.
