Amerikanen ontdekken eindelijk het gevaar van islamisme

De woede die heerst in verband met het islamitische centrum, ook wel de Ground Zero Moskee, het Cordoba Huis en Park51 genoemd, heeft grote gevolgen voor de toekomst van de islam in de Verenigde Staten en misschien daarbuiten.

Een ontwerp van het islamitisch centrum in de buurt van Ground Zero.

Het debat is even onverwacht als uitzonderlijk. Men zou toch denken dat het eerder een of andere terroristische daad zou zijn die een zenuw raakt binnen de Amerikaanse politiek waardoor de islam een nationale kwestie wordt. Of de ontdekking dat islamisten de Amerikaanse veiligheidsdiensten zijn binnengedrongen. Of de schokkende resultaten van een onderzoek. Of een verontschuldigende presidentiële toespraak.

Maar nee, iets nog symbolischer heeft de politici beroerd: het vooruitzicht van een moskee in de nabijheid van de locatie van het voormalige World Trade Center. Wat begon als een plaatselijke aangelegenheid in verband met bestemmingsplannen, is op een paar maanden tijd een nationaal debat met potentiële gevolgen voor het buitenlands beleid geworden. Zijn symboliek past in een patroon dat ook in andere westerse landen bestaat. De hoofddoek van islamitische vrouwen zorgde vanaf 1989 in Frankrijk herhaaldelijk voor nationale debatten. De Zwitsers verboden de bouw van minaretten. De moord op Theo van Gogh heeft Nederland diep geraakt, net zoals de publicatie van de Mohammedcartoons in Denemarken.

Vreemd genoeg zijn de individuen, organisaties en de financiering achter het project pas na de wekenlange controverse rond de locatie van het islamitische centrum op de voorgrond getreden, hoewel zij uiteraard significanter zijn dan de locatie. Persoonlijk heb ik geen bezwaar tegen een echte gematigde mosliminstelling in de buurt van Ground Zero; maar ik heb wel bezwaar tegen een islamistische instelling die waar dan ook is gebouwd. Ironisch genoeg zal de bouw van het centrum in de nabijheid van Ground Zero, gezien de intense emoties die het opwekt, waarschijnlijk nefast zijn voor de langetermijnbelangen van moslims in de Verenigde Staten.

Deze nieuwe emotionaliteit geeft het begin aan van een moeilijke fase voor islamisten in de Verenigde Staten. Hoewel hun oorsprong als een georganiseerde kracht teruggaat tot de oprichting van de Muslim Student Association in 1963, kwamen zij politiek naar voren in het midden van de jaren 1990, toen ze het Amerikaanse openbare leven betraden.

Ik was toen bezig met het bevechten van islamisten en de zaken verliepen slecht. Het was in de praktijk enkel Steven Emerson en mezelf versus honderdduizenden islamisten. Hij en ik konden niet voldoende intellectuele steun, geld, belangstelling van de media of politieke steun vinden. Het zag er vrij hopeloos uit.

Richard H. Curtiss voorspelde in 1999 dat Amerikaanse moslims Mohammeds pad naar de overwinning zouden volgen.

Mijn dieptepunt was in 1999, toen een gepensioneerde Amerikaanse officier, Richard Curtiss genaamd, op Capitol Hill sprak over "het potentieel van de Amerikaanse moslimgemeenschap" en zijn vooruitgang vergeleek met de gevechten van Mohammed in het zevende-eeuwse Arabië. Hij voorspelde dat, net zoals Mohammed ooit zegevierde, zo ook de Amerikaanse moslims zouden zegevieren. Terwijl Curtiss enkel sprak over het wijzigen van het beleid ten aanzien van Israël, impliceerden zijn thema's een bredere islamistische overname van de Verenigde Staten. Zijn voorspelling leek ontegensprekelijk juist.

9/11 zorgde voor een wakkerschudding die dit gevoel van hopeloosheid beëindigde. Amerikanen reageerden slecht, niet slechts tegen die dag van gruwelijk geweld, maar ook tegen het 'schandalige aandringen' van de islamisten om de Amerikaanse buitenlandse politiek van de aanvallen te beschuldigen en later de verkiezing van Barack Obama, of hun flagrante ontkenning dat de daders moslims waren of intense moslimsteun voor de aanslagen.

Amerikaanse wetenschappers, columnisten, bloggers, mediapersoonlijkheden, en activisten werden geïnformeerd over de islam, ontwikkelden zich tot een gemeenschap, een gemeenschap die zich nu een beweging voelt. De controverse rond het islamitische centrum vertegenwoordigt haar opkomst als een politieke kracht, met een boze, krachtige reactie die een decennium eerder ondenkbaar was.

De energieke 'push-back' van de afgelopen maanden heeft me gedeeltelijk opgetogen: degenen die islamisme en alles daarrond verwerpen vormen nu een meerderheid, en ze zijn goed bezig. Voor het eerst in vijftien jaar heb ik het gevoel dat ik deel uitmaak van het winnende team.

Maar ik heb een zorg: de toenemende anti-islamitische toon van het team. Misleid door de islamisten dat er niet zoiets als een 'gematigde islam' kan bestaan, slagen mijn bondgenoten er vaak niet in een onderscheid te maken tussen islam (het geloof) en islamisme (een radicale utopische ideologie die erop is gericht de islamitische wetten in hun totaliteit in te voeren). Dit is niet enkel een intellectuele fout, het heeft ook een doodlopend beleid tot gevolg. Het zich richten op alle moslims is in strijd met fundamentele westerse opvattingen, verwart vrienden met vijanden, en negeert het onontkoombare feit dat enkel moslims zelf een tegengif tegen islamisme kunnen bieden. Zoals ik vaak aangeef is radicale islam het probleem en de gematigde islam de oplossing.

Pas als deze les is geleerd zal de nieuwe energie de nederlaag van het islamisme in zicht brengen.