Elke belangrijke regering heeft de staatsgreep in Turkije veroordeeld, evenals al de vier partijen met vertegenwoordigers in het Turkse Parlement. Dat deed zelfs Fethullah Gülen, de religieuze figuur die ervan beschuldigd wordt achter de mislukte staatsgreep te zitten.
Die laat me een beetje achter met een eenzaam gevoel, gelet dat op vrijdag, net na de opstand begon, ik het uit twitterde "#Erdoğan heeft de meest recente verkiezingen gestolen in #Turkije en regeert despotisch. Hij verdient te worden verdrongen door een militaire staatsgreep. Ik hoop dat het lukt."
Dit standpunt van een bijna-minderheid vraagt om een verklaring die langer is dan 140 tekens. Drie redenen motiveren mijn steun voor de verdrijving, door wat de krachten van de reactie lijken te zijn, van de blijkbaar democratisch verkozen en democratisch regerende president, Recep Tayyip Erdoğan:
Erdoğan heeft de verkiezingen gestolen. Erdoğan is een islamist die initieel zijn stempel drukte op de verkiezingen, zowel als burgemeester van Istanboel als eersteminister van Turkije, door binnen de regels te spelen. Echter, naarmate de tijd verstreek, begon hij langzaam deze regels te versmaden in het bijzonder de electorale. Langzaam monopoliseerde hij de staatsmedia, moedigde stilzwijgend fysieke aanvallen aan op leden van de oppositiepartij en stal stemmen. In het bijzonder, vertoonden de meest recente nationale verkiezingen van 1 november vele tekenen van manipulatie.
Erdoğan regeert despotisch. Erdoğan heeft de controle overgenomen van de ene instelling na de andere, zelfs in de twee jaren nadat hij president werd, een constitutionele en historisch niet-politieke positie. Het resultaat? Een steeds toenemend deel van de Turken werken rechtstreeks onder zijn controle of onder die van zijn minderen: de premier, de regering, de rechters, de politie, de onderwijzers, de bankiers, eigenaars van de media en andere zakenleiders. Het militaire leiderschap heeft ingestemd met Erdoğan, maar zoals de poging tot staatsgreep bevestigde, is het officierenkorps de enige instelling gebleven die nog steeds buiten zijn directe controle valt.
Erdoğan gebruikt zijn despotische bevoegdheden voor kwaadaardige doeleinden, welke bijdragen aan een burgeroorlog tegen de Koerden in het zuidoosten van Turkije, het helpen van ISIS, agressie tegen buren en het promoten van de soennitische islam.
Gevechten tussen de Koerden en de politie heeft veel schade aangericht in Istanboel 's Gazi district. |
Militaire interventie heeft vroeger gewerkt in Turkije. Turkije is het land waar militaire staatsgrepen het meest positieve effect hebben gehad. In al de vier recente staatsgrepen (1960, 1971, 1980, 1997), heeft de generale stad een gedisciplineerd begrip van haar rol aan de dag gelegd, om het schip te rechten en een andere koers te varen. Hun bestuurlijke interludiums duurden respectievelijk vijf jaar, twee en een half jaar, drie jaar en nul jaar.
Turkije zou nu profiteren van een periode van militaire aanpassing, die een einde zou maken aan het steeds gemener wordende regime van Erdogan, zelfs als dat zou betekenen dat hij zou worden vervangen door redelijker islamitische figuren binnen zijn eigen partij, zoals Abdallah Gül of Ali Babacan.
In de memorabele woorden van Çevik Bir, een leidersfiguur in de staatsgreep van 1997: "In Turkije hebben we een huwelijk tussen Islam en democratie... Het kind van het huwelijk is secularisme. Zo af en toe wordt dit kind ziek. De Turkse gewapende strijdkrachten zijn de dokter die het kind geneest." Dat kind is thans heel ziek en heeft een dokter nodig. Helaas mocht de dokter er deze keer niet bijkomen. Het is niet moeilijk zich in te beelden hoe erg deze ziekte zich thans zal verspreiden.
Generaal Cevik Bir bedacht mij met een souvenir op het Turkse hoofdkwartier in Ankara in 1997. |
We hebben een initieel idee hoe het er zal uitzien: 6.000 Turken werden reeds opgesloten, bijna 3.000 rechters en aanklagers werden ontslagen en de betrekkingen met Washington zijn geëscaleerd tot nooit geziene hoogte omwille van de eis van Erdoğan om uitlevering van Gülen. Echter hoe rotsachtig de afgelopen weg ook is geweest, de toekomstige lijkt nog schokkender te worden.
Ik hernieuw mijn voorspelling dat Erdoğan in buitenlandse zaken wellicht wellicht het onderspit zal delven. Dezelfde strijdlustigheid aanhouden die zo goed werkte in de binnenlandse politiek, zal hij inzake internationale betrekkingen wellicht ooit op een keer zijn noodlot tegemoet gaan wanneer hij net iets te agressief is voor zijn eigen bestwil. Na een zware prijs te betalen, zal Turkije tenslotte verlost worden van zijn megalomaniak.
Daniel Pipes (DanielPipes.org, @DanielPipes) is de president van het Midden-Oosten Forum. © 2016 door Daniel Pipes. Alle rechten voorbehouden.
Update van 26 juli 2016: Indicaties suggereren dat indien de poging tot staatsgreep ernstig was geweest, dit een pro-Atlantisch, pro-NATO en pro-V.S. inspanning was. Semih Idiz bericht in Al-Monitor over de standpunten van de gepensioneerde administrateur Cem Gürdeniz:
In een interview met het dagblad Hürriyet, zei Gürdeniz dat er altijd strijd is geweest tussen "Atlantisten" en het "Eurasia kamp" in het leger. Hij zei dat indien de staatsgreep succesvol was geweest, Turkije deel zou zijn geworden van het "Atlantisch" plan in haar nadeel. "De opgelopen verliezen zouden onder meer een verklaring tot onafhankelijkheid van Koerdistan inhouden, autonomie [voor de Koerden] in het zuidoosten van Anatolia en het verlies van Cyprus."
Commentaar: Een andere reden om te wensen dat de staatsgreep zou geslaagd zijn.