Ik voorspel dat de ISIS staat in Syrië en Irak zo snel in elkaar zal storten als ze ontstaan is. Inderdaad, ga ik uit van een wilde gok en zeg dat ik verwacht dat ISIS tegen het einde van 2016 zal verdwenen zijn.
Dat Islamitische Staat (ook gekend als ISIS, ISIL of Daesh) zal verdwijnen is voorspelbaar, omdat alle totalitaire staten uiteindelijk verdwijnen als gevolg van drie belangrijke ontwikkelingen: kaders worden gedesillusioneerd, onderworpen bevolkingen lijden en externe vijanden nemen in aantal toe. Al deze problemen troffen, bijvoorbeeld, de fascistische staten van de Tweede Wereldoorlog en het Sovjet-blok.
ISIS zal snel ineen storten omdat het lijdt aan een extreme vorm van al deze problemen.
Gedesillusioneerde kaders: De hemel-op-aarde die ISIS haar rekruten belooft, blijkt dichter bij de hel te zijn, waardoor veel rekruten wegvluchten en nog veel meer dat ook willen. Een groeiend aantal ISIS strijders ontbreekt loyaliteit aan de groep, zwoegend alleen voor het geld of uit angst. De redenen kunnen zo alledaags zijn als slecht voedsel en zo verheven als slechte theologie, maar zware teleurstelling is de rode draad die in de gelederen van ISIS heerst. Radicale ideologen evolueren naar boetelingen; aan drugsverslaafde strijders eindigen bijna als kasplanten.
Het Britse nieuwsblad Express bericht over morrende ISIS strijders. |
Onderworpen bevolkingen lijden: ISIS onderdrukt miljoenen ongelukkige mensen die onder haar heerschappij leven in een gebied ongeveer zo groot als Groot-Brittannië. Als een handvol kan profiteren van het systeem, lijdt de overgrote meerderheid onder haar benepen bemoeizucht, verarming, willekeurige regels, wreedheid en het sadisme dat de ISIS heerschappij karakteriseert. Deze onderworpen volkeren zullen in opstand komen van zodra de gelegenheid zich voordoet.
Buitenlandse vijanden: ISIS lijkt er prat op te gaan in het maken van zoveel mogelijk vijanden, die haar geloofsbrieven kan polijsten om haar puurheid, maar laat het buitengewoon kwetsbaar. Het heeft de Jordaniërs nodeloos van zich vervreemd door een luchtmacht piloot levend te verbranden; het heeft de Turken boos gemaakt door bommen te laten afgaan in de grote steden; haar geweldsdaden in Parijs, Brussel en daarbuiten hebben haar Vijand Nr. 1 gemaakt in een groot deel van het Westen (zelfs met inbegrip van de islamisten die er wonen); Het vervreemdt iedereen met de vernietiging van antiquiteiten, het gebruik van gifgas en de video-opnames van onthoofdingen. Haar enige allianties zijn die met gelijkgestemde groepen zoals Boko Haram in Nigeria.
Als gevolg daarvan is ISIS op unieke wijze verguisd geworden. Bijvoorbeeld, in een ongekende bijeenkomst, heeft de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties in december 2015 unaniem gestemd om verregaande economische sancties op te leggen aan ISIS. Op een ander niveau, bevond in een recent grootschalig onderzoek de helft van de 18 tot 24-jaar oude Arabisch-taligen dat ISIS het "grootste obstakel is waarmee het Midden-Oosten wordt geconfronteerd", meer dan werkloosheid, Israël of Iran.
Grafiek uit het ASDA'A Burson-Marsteller Arab Youth Survey 2016. |
Tot slot verliest ISIS mensen (25.000 gedood, volgens een Amerikaanse bron), alsook economische macht en grondgebied. Leiders zijn ontkomen naar de meer vriendelijker grenzen van Libië. Deserteurs onthullen bestanden met contactgegevens van ISIS leden. Bomaanslagen door vele luchtmachten gecombineerd met door Koerden en Bagdad gesteunde inspanningen eisen hun tol van ISIS, vooral op financieel gebied. In 2015 heeft ISIS Baiji, Kobani, Sinjar en Tikrit verloren die samen zowat 20 procent van haar grondgebied in Syrië en 40 procent in Irak omvatten. Deze verliezen zetten zich verder in 2016, met Ramadi en Palmyra die al uit haar controle onderuit zijn gekomen. Een Egyptische analist, Abdel-Moneim Said, vergelijkt ISIS thans met het laatste, wanhopige en gedoemde jaar van het Nazi Rijk.
Maar zoals de ISIS staat in Syrië en Irak gedoemd is, zal ISIS op andere manieren blijven voortleven. De eerste staat die haar opvolgt is in Libië en misschien ook anderen in Nigeria, Somalië, Afghanistan en daarbuiten. Ten tweede is het hele idee van het kalifaat, een middeleeuws begrip van islamitische suprematie die kwaadaardige gevolgen kan hebben voor het moderne leven.
Dus, laten we dit eerst snel afhandelen en daarna vervolgens de nakende ondergang vieren van Islamitische Staat in het centrum van Raqqa, Syrië, zonder onszelf wijs te maken dat hiermee ISIS volledig van de kaart is geveegd. Om dat te bereiken is het noodzakelijk dat, helaas, de gehele islamitische beweging moet verslagen en gemarginaliseerd worden. Ook dat zal misschien gebeuren, maar ligt nog vele jaren van ons verwijderd.
Mr. Pipes (DanielPipes.org, @DanielPipes) is president van het Middle East Forum. © 2016 by Daniel Pipes. All rights reserved.
Addendum van 19 april 2016: Barack Obama heeft verklaard dat ISIS de controle over Mosoel zal verliezen tegen het einde van 2016.